Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Mourelo(-de-Chaco)
Solanum chacoense
Solanaceae
Nom en français : Morelle-de-Chaco.
Descripcioun :Aquesto mourelo, que nous vèn d'Americo dóu miejour, s'èi naturalisado au nostre despièi gaire. Es estado visto soulamen à Marsèiho. Coume sa cousino la tartiflo vo poumo-de-terro, a li fueio descoupado, pamens i'a ges de tros entre li fueioun e subretout douno quàsi pas de tubercule.
Usanço :Proche de Solanum tuberosum, aquesto planto es utilisado pèr ameiouri la resistànci au dourifore e i malautié (virus). De cop que i'a, s'espandis di labouratòri.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Solanum
Famiho : Solanaceae
Ordre : Solanales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,3 à 0,8 m
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Avoust à nouvèmbre
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Solanum chacoense Bitter., 1912